Τραγούδια στις γιορτές μας για την 25η Μαρτίου
Μερικά από τα τραγούδια που θα ακουστούν στις γιορτές μας για την 25η Μαρτίου.
Περήφανοι όλοι
Μουσική: Olympians, Στίχοι: Παραδοσιακό δημοτικό
Ήταν μαζεμένοι όλοι μια βραδιά
και στο τζάκι έκαιγε η φωτιά
μες τα μάτια τους φαινόταν καθαρά
πως γι αυτούς τα χρόνια ήταν σκληρά.
Περήφανοι όλοι με γενναία καρδιά
πολεμούσαν για τη λευτεριά.
Όλοι τους καπεταναίοι κι αρχηγοί
ήταν κλέφτες και αρματολοί
ποτέ τους δεν σκεφτόταν φόβος τι θα πει
και το βόλι ας έπεφτε βροχή.
Περήφανοι όλοι με γενναία καρδιά
πολεμούσαν για τη λευτεριά
και τώρα μιλούσαν πάλι για τα παλιά
καθισμένοι γύρω απ? τη φωτιά.
Πάνω που μιλούσαν για παλικαριές
κι είχαν δυναμώσει οι φωνές
θυμήθηκαν τα αδέρφια τους που χάθηκαν
πολεμώντας και πικράθηκαν.
Περήφανοι όλοι με γενναία καρδιά
πολεμούσαν για τη λευτεριά
Γι αυτό πολεμήσανε και φτιάξαν παιδιά
για να ζήσουν μες τη λευτεριά.
Και βγήκαν λεβέντες με γενναία καρδιά
σαν τους πατεράδες τους κι αυτά
και πάνω σ΄ αυτή τη σκέψη ήσυχοι πια
κοιμηθήκαν για παντοτινά.
*
Ερμηνεία: Νίκος Ξυλούρης
Ο ήλιος εβασίλεψε Έλληνά μου,
βασίλεψε και το φεγγάρι εχάθη,
κι ο καθαρός Αυγερινός
που πάει κοντά την Πούλια,
τα τέσσερα κουβέντιαζαν
και κρυφοκουβεντιάζουν.
Γυρίζει ο ήλιος και τους λέει,
γυρίζει και τους κραίνει:
«Εψές όπου βασίλεψα
πίσου από μια ραχούλα,
ακ?σα γυναίκεια κλάματα
κι αντρών τα μοιριολόγια,
γι? αυτά τα ?ρωικά κορμιά
στον κάμπο ξαπλωμένα
και μες στο αίμα το πολύ
είν? όλα βουτημένα.
Για την Πατρίδα πήγανε
στον Άδη τα καημένα».
*
Όλα τα έθνη πολεμούν
Μουσική: Χρήστος Λεοντής, Ποίηση: Ρήγας Φεραίος, Ερμηνεία: Χρήστος Σίκκης
Όλα τα έθνη πολεμούν
και στους τυράννους τους ορμούν,
εκδίκηση γυρεύουν
και τους εξολοθρεύουν.
Και τρέχουν για την δόξα
με χαρά στη φωτιά!
Έτσι κι εμείς, ω αδελφοί,
να σηκωθούμε με ορμή,
εκδίκηση ζητούντες,
τυράννους απολούντες,
για την Ελευθερία,
με χαρά, βρε παιδιά!
Ως πότ? εμείς υπομονή,
και να μη βγάζουμε φωνή;
σα να ?μαστε δεμένοι,
ζούμε τυραννισμένοι,
και καταφρονημένοι,
στη φωτιά, βρε παιδιά!
Όλα τα έθνη το θωρούν
και πάλι ευθύς το απορούν,
πώς τέτοια παλληκάρια,
που ?να σαν τα λιοντάρια
να ζουν στην τυραννία
στη φωτιά, βρε παιδιά!
Λοιπόν, τινάξετε για μια,
την τυραννία και σκλαβιά!
Παράδειγμά μας είναι
των προπατόρων μνήμαι
καθώς εκείνοι ζούσαν
στη φωτιά, βρε παιδιά.
Τα παλικάρια τα καλά
ποτέ δε στέκουν σφαλιστά
αλλά με την ανδρεία
τινάζουν τυραννία
και ζουν μ? ελευθερία
στο ντουνιά βρε παιδιά.
Αυτούς που βλέπετε αντικρύ
Είναι κονιάρηδες χοντροί
κι εσείς βρε παλικάρια
είστε σαν τα λιοντάρια
χτυπάτε τους τυράννους.
Με χαρά στη φωτιά!
*
Γκιουλ μπαξέ (ένα παλικάρι 20 χρονών)
Μουσική-Στίχοι: παραδοσιακό
Ένα παλληκάρι είκοσι χρονώ
τ? άρματα του δώσαν? για τον πόλεμο.
Πόλεμο δεν βρήκε πίσω γύρισε
στα μισά του δρόμου νεροδίψασε.
Έσκυψε να πιει νερό στο Γκιουλ Μπαξέ
κι εκεί μία σφαίρα τόνε λάβωσε.
Σύρε πες στην μάνα μ? την μπαμπόγρια
και στην αδερφή μου την καλόγρια
Θέλει ας βάλει μαύρα θέλει ας παντρευτεί
μένα με σκοτώσανε στο Γιουλ Μπαξέ.
*
Μητέρα μεγαλόψυχη
Μουσική: Γιάννης Μαρκόπουλος, Ποίηση: Διονύσιος Σολωμός, Ερμηνεία: Νίκος Ξυλούρης
(από το Cd «Οι ελεύθεροι πολιορκημένοι», 1977)
Μητέρα, μεγαλόψυχη στον πόνο και στη δόξα
κι αν στο κρυφό μυστήριο ζουν πάντα τα παιδιά σου
με λογισμό και μ? όνειρο, τι χάρη έχουν τα μάτια,
τα μάτια τούτα να σε ιδούν μες το πανέρμο δάσος,
που ξάφνου σου τριγύρισε τ? αθάνατα ποδάρια.
Κοίτα, με φύλλα της Λαμπρής, με φύλλα των Βαϊώνε!
Το θεϊκό σου πάτημα δεν άκουσα, δεν είδα,
ατάραχη σαν ουρανός μ? όλα τα κάλλη πώχει,
που μέρη τόσα φαίνονται και μέρη ?ναι κρυμμένα.
Αλλά, Θεά, δεν ημπορώ ν? ακούσω τη φωνή σου
κι ευθύς εγώ του Ελληνικού κόσμου να τη χαρίσω;
Δόξα ?χ? η μαύρη πέτρα του και το ξερό χορτάρι.
*
Άκρα του τάφου σιωπή
Μουσική: Γιάννης Μαρκόπουλος, Ποίηση: Διονύσιος Σολωμός
Ερμηνεία: Νίκος Ξυλούρης, Ηλίας Κλωναρίδης
(από το Cd «Οι ελεύθεροι πολιορκημένοι», 1977)
Άκρα του τάφου σιωπή στον κάμπο βασιλεύει.
Λαλεί πουλί, παίρνει σπυρί κι η μάνα το ζηλεύει.
Τα μάτια η πείνα εμαύρισε στα μάτια η μάνα μνέει
στέκει ο Σουλιώτης ο καλός παράμερα και κλαίει.
«Έρμο τουφέκι σκοτεινό, τι σ? έχω ?γώ στο χέρι;
Οπού συ μου ?γινες βαρύ κι ο Αγαρηνός το ξέρει».
*
Μουσική: Χρήστος Λεοντής, Στίχοι: Ρήγας Φερραίος
Ερμηνεία: Νίκος Ξυλούρης
(από το Cd «Παραστάσεις», 1976)
Ως πότε παλικάρια, θα ζούμε στα στενά,
μονάχοι σα λιοντάρια, στες ράχες στα βουνά;
Κάλλιο είναι μιας ώρας ελεύθερη ζωή,
παρά σαράντα χρόνους, σκλαβιά και φυλακή.
Σπηλιές να κατοικούμε, να βλέπουμε κλαδιά,
να φεύγωμ? απ? τον κόσμο, για την πικρή σκλαβιά;
Κάλλιο είναι μιας ώρας ελεύθερη ζωή,
παρά σαράντα χρόνους, σκλαβιά και φυλακή.
Να χάνωμεν αδέλφια, πατρίδα και γονείς,
τους φίλους, τα παιδιά μας, κι όλους τους συγγενείς;
Κάλλιο είναι μιας ώρας ελεύθερη ζωή,
παρά σαράντα χρόνους, σκλαβιά και φυλακή.
*
Να ?τανε το 21?
Μουσική: Σταύρος Κουγιουμτζής, Στίχοι: Σώτια Τσώτου, Ερμηνεία: Γιώργος Νταλάρας
(από το Cd «Να ?τανε το 21»)
Μου ξανάρχονται ένα-ένα χρόνια δοξασμένα
να ?τανε το 21 να ?ρθει μια στιγμή
Να περνάω καβαλάρης στο πλατύ τ? αλώνι
και με τον Κολοκοτρώνη να ?πινα κρασί
Να πολεμάω τις μέρες στα κάστρα
και το σπαθί μου να πιάνει φωτιά
και να κρατάω τις νύχτες με τ? άστρα
μια ομορφούλα αγκαλιά.
Μου ξανάρχονται ένα-ένα χρόνια δοξασμένα
να ?τανε το 21 να ?ρθει μια βραδιά.
Πρώτος το χορό να σέρνω στου Μοριά τις στράτες
και ξοπίσω μου Μανιάτες και οι Ψαριανοί
Κι όταν λαβωμένος γέρνω κάτω απ? τους μπαξέδες
να με ραίνουν μενεξέδες χέρια κι ουρανοί
Να πολεμάω τις μέρες στα κάστρα
και το σπαθί μου να πιάνει φωτιά
και να κρατάω τις νύχτες με τ? άστρα
μια ομορφούλα αγκαλιά.
Μου ξανάρχονται ένα-ένα χρόνια δοξασμένα
να ?τανε το 21 να ?ρθει μια βραδιά.
*
Μουσική-Στίχοι: Παραδοσιακό
Έχε γεια καημένε κόσμε
έχε γεια γλυκιά ζωή.
Έχετε γεια βρυσούλες
λόγγοι βουνά ραχούλες
έχετε γεια βρυσούλες
κι εσείς Σουλιωτοπούλες.
Στη στεριά δε ζει το ψάρι
ούτε ανθός στην αμμουδιά.
Έχετε γεια βρυσούλες
λόγγοι βουνά ραχούλες
έχετε γεια βρυσούλες
κι εσείς Σουλιωτοπούλες.
Κι οι Σουλιώτισσες δε ζούνε
δίχως την ελευθεριά.
Έχετε γεια βρυσούλες
λόγγοι βουνά ραχούλες
έχετε γεια βρυσούλες
*
Μάνα μου, τα- μάνα μου, τα κλεφτόπουλα
Τρώνε και τραγουδάνε, άιντε, πίνουν και γλεντάνε
Μα ένα μικρό, μα ένα μικρό κλεφτόπουλο
Δεν τρώει, δεν τραγουδάει βάι δεν πίνει, δεν γλεντάει
Μόν? τ? άρματα, μον? τ? άρματα του κοίταζε
Του ντουφεκιού του λέει «γεια σου, Κίτσο μου λεβέντη.
Πόσες φορές, πολλές φορές με γλίτωσες
απ? των εχθρών τα χέρια κι απ? των Τούρκων τα μαχαίρια.
Και τώρα με, και τώρα παράτησες
σαν καλαμιά στον κάμπο, βάι δε ξέρω τι να κάνω.
*
Κλέφτικη ζωή (δημοτικό τραγούδι)
Μαύρη μωρέ μαύρη ειν? η ζωή που κάνουμε
εμείς οι μαύροι κλέφτες, εμείς οι μαύροι κλέφτες.
Όλη μωρέ, όλη μερούλα πόλεμο
όλη μερούλα πόλεμο το βράδυ καραούλι.
Με φό- μωρέ με φόβο τρώμε το ψωμί
με φόβο τρώμε το ψωμί, με φόβο περπατάμε.
Ποτέ μωρέ, ποτέ μας δεν αλλάζουμε
ποτέ μας δεν αλλάζουμε και δεν ασπροφορούμε.
*
Σαράντα παλικάρια
Μουσική-Στίχοι: Παραδοσιακό
Ερμηνείες: Ειρήνη Παππά, Στέλιος Καζαντζίδης, Βασίλης Λέκκας, Λάκης Χαλκιάς-Βασιλική Λαβίνα
Σαράντα παλικάρια
από τη Λε- μωρ? απ? τη Λεβαδιά
πάνε για να πατήσουνε
την Τροπο-, μωρ? την Τροπολιτσά.
Στο δρόμο που πηγαίνανε γέροντα,
μωρ? γέροντ? απαντούν.
-Ώρα καλή σου γέρο
-Καλώς τα τα, καλώς τα τα παιδιά.
-Πού πάτε παλικάρια
πού πάτε βρε, πού πάτε βρε παιδιά.
-Πάμε για να πατήσουμε
την Τροπο-, μωρ? την Τροπολιτσά.
Ακούστε το: